Udowodniony związek: choroby przyzębia a cukrzyca
Najbardziej udowodniony wpływ na przebieg zapalenia przyzębia spośród chorób ogólnych ma cukrzyca, w przebiegu której występuje trzy razy częściej zapalenie przyzębia w porównaniu do osób zdrowych.
Zapalenie przyzębia uznawane jest także jako szóste powikłanie cukrzycy. Istnieją dowody naukowe, że związek pomiędzy cukrzycą a zapaleniem przyzębia może mieć charakter dwukierunkowy. Każde przewlekłe zapalenie, do którego należy również zapalenie przyzębia, upośledza kontrolę metaboliczną cukrzycy.
Lekarz dentysta często jako pierwszy rozpoznaje u pacjenta cukrzycę. Jeżeli pacjent z zapaleniem dziąseł lub przewlekłym zapaleniem przyzębia nie reaguje na konwencjonalne leczenie (scaling i polishing), to zwykle pacjent kierowany jest na badania dodatkowe. W ramach badań oznaczany jest poziom glikemii i hemoglobiny glikowanej. Bardzo często okazuje się, że pacjent ma podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej i wymaga konsultacji internistycznej. Objawy, na które lekarz dentysta powinien zwrócić uwagę, to nasilenie procesu zapalnego wyrażone krwawieniem, obrzękiem i zaczerwienieniem dziąseł. U osób z tej grupy pacjentów obserwuje się także większą podatność na występowanie ropni i większą destrukcję tkanek przyzębia. Zwykle dotyczy to osób z nierozpoznaną albo niekontrolowaną cukrzycą.
Badania wykazały, że leczenie chorób przyzębia obniża poziom hemoglobiny glikowanej i glikemii w osoczu po 3 miesiącach profesjonalnego czyszczenia zębów, co jest niezwykle istotne dla przebiegu samej cukrzycy. Zatem można uznać, że leczenie zapalenia przyzębia jest równoważne ze stosowaniem drugiego leku w farmakoterapii cukrzycy. Badania wykazały także, że podanie doksycykliny pacjentom z zapaleniem przyzębia, skutkuje także redukcją poziomu hemoglobiny glikowanej. Podanie doksycykliny zmniejsza albuminurię u pacjentów z nefropatią cukrzycową i hamuje efekt działania kolagenazy tkankowej.
Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia (WUM) od wielu lat współpracuje z Kliniką Chorób Wewnętrznych, Endokrynologii i Diabetologii w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA pod kierunkiem prof. dr. hab. Edwarda Franka. W wyniku współpracy powstało wiele prac naukowych o związku chorób przyzębia z cukrzycą, które ciągle wzbogacają wiedzę lekarzy różnych specjalności w tym temacie.
tekst: Prof. dr hab. n. med. Renata Górska | Prezes Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego | Zakład Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia, Warszawski Uniwersytet Medyczny